Μαλπίγκι, Μαρτσέλο

(Marcello Malpighi, Κερεβαλκόρε, Μπολόνια 1628 – Ρώμη 1694). Ιταλός φυσιολόγος και ανατόμος. Το 1653 πήρε πτυχίο ιατρικής και φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Δίδαξε στα πανεπιστήμια της Πίζας (1656-59), της Μεσσήνης (1662-66) και της Μπολόνια (1666-91). Υπήρξε θεμελιωτής της μικροσκοπικής ανατομικής και ένθερμος υποστηρικτής των θεωριών του Ιπποκράτη. Για τον λόγο αυτόν του εναντιώθηκαν για πολύ καιρό, και μερικές φορές με βιαιότητα, οι οπαδοί των θεωριών του Γαληνού, στο τέλος όμως η ακρίβεια των παρατηρήσεών του τον δικαίωσε. Υπέβαλλε σε μικροσκοπική παρατήρηση φυτά, έντομα, παράσιτα, ζωικούς ιστούς και ανθρώπινα όργανα, συσσωρεύοντας πλήθος νέων ανακαλύψεων. Υπήρξε ο προσωπικός γιατρός του πάπα Ιννοκέντιου ΙΒ’ (1676-89). Στον Μ. οφείλεται η ανακάλυψη της κυψελιδωτής δομής των πνευμόνων, η αναγνώριση των κυττάρων ως δομικών στοιχείων των ιστών, η πρώτη περιγραφή των λεμφοζιδίων του σπληνός και των σωματίων του νεφρού που φέρουν το όνομά του, καθώς και η ανακάλυψη των ερυθρών αιμοσφαιρίων (1661), συμπληρώνοντας τη θεωρία του Άγγλου Γουίλιαμ Χάρβεϊ για την κυκλοφορία του αίματος. Επίσης μελέτησε λεπτομερώς την ανατομία του μεταξοσκώληκα, δημοσιεύοντας τα αποτελέσματα των παρατηρήσεών του σε μια μελέτη με τον τίτλο Περί βόμβυκος (De bombyce, 1669). Συνέγραψε πολλές άλλες μελέτες, οι οποίες συγκεντρώθηκαν ως Άπαντα (Malpighi opera omnia, 1687) σε μια ογκώδη έκδοση. Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν τα επόμενα έργα του (Malpighi opera postuma, 1967-98).